18 Nisan 2010 Pazar

OMURGA SİNİRLERİ

Omur sütununun yanlarından çıkan omurga sinirleri, omurilikle bedenin yüzeysel yapıları arasında her iki yönde bilgi iletimi işlevini görür. Her bir sinir, duyusal lifler (deri, kaslar, kemikler ve eklemlerden omuriliğe bilgi iletir) ve hareketleri sağlayan motor sinir liflerinden (omurilikten iskelet kaslarına masaj iletir) oluşur. Bazı omurga sinirleri, sempatik sinir sistemi lifleri (terbezleriyle kan damarlarına mesaj iletir) ve mukoza zarıyla leğen bölgesindeki düz kaslara mesaj ileten parasempatik sinir sistemi lifleri içerir.

Her bir sinir, ön ve arka köklerin birleşmesiyle omur kanalı içinde oluşur. Duyusal liflerden oluşan arka kökler, omuriliğin arka tarafının iki yanı boyunca bir çizgi olarak ortaya çıkar. Temelde hareketleri sağlayan motor sininir liflerinden meydana gelen ön köklerse, omuriliğin ön kısmının iki yanı boyunca bir çizgi olarak belirir. Arka ve ön kökler birleştiğinde omurga siniri, her bitişik omur çifti arasında iki taraftaki bir boşluktan omur kanalını terk eder. Omur kanalını terk ettikten kısa bir süre sonra omurga siniri, sırttaki yapıları besleyen küçük bir dalla kollar, bacaklar ve gövdenin geri kalanını besleyen geniş bir dala ayrılır.
31 çift omurga siniri, omur sütunundan çıktıkları düzeye göre adlandırılırlar. 8 boyun siniri (C1-C8), 12 göğüs siniri (T1-T12), 5 bel siniri (L1-L5), 5 sağrı siniri (S1-S5 ) ve 1 kuyruksokumu siniri vardır. Her bir sinir, sınırlı bir deri alanıyla yani dermatomla (sinir liflerinin duyularını aldığı deri bölgeleri) belirli bir grup kası besler. Göğüs sinirleri, göğüs duvarının büyük bir kısmının derisiyle kaslarını besler; oysa boyun, bel ve sağrı sinirlerinin ön kolları, pleksus olarak bilinen karmaşık ağlar oluşturur; bunlardan da kollarla bacakların motor ve duyusal gereksinimlerini karşılamak için kollar çıkar.
Bir omurga siniri, aşırı gerilim nedeniyle parçalanabilir; örneğin omzun üzerine şiddetle düşme, C5 veya C6 sinirlerinin kopmasına neden olabilir. Bir omurga siniri parçalandığında kişi, sinirin beslediği deride duyu kaybı ve kaslarda zayıflık yaşar. Sinirin zarar gördüğü düzey, iyileşmenin beklenip beklenemeyeceğini belirler.
Omurga sinirlerini etkileyen yaygın hastalıklardan biri zonadır; suçiçeğine neden olan varisellazoster virüsü, bir ya da daha fazla omurga (ya da kafatası) sinirinin duyusal kök hücrelerine bulaşır. Virüsün bulaştığı sinirin beslediği deri bölgesinde ağrılı kabarcıklar ortaya çıkar. Son yıllarda, belirtileri gideren, virüsleri öldüren ilaçlar geliştirilmiştir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder